تمثيل و ارسال‏المثل در شعر وحشى

بخش دوّم: نقد و تحلیل آثار وحشی بافقی
ابزارها
تنظیمات نوشتاری

 

تمثيل و ارسال‏المثل در شعر وحشى

 

تمثيل در لغت به معنى مثال آوردن و تشبيه كردن و مانند كردن است و در اصطلاح آن است كه عبارت را در نظم و نثر به جمله‏اى كه در برگيرنده مطلبى حكيمانه و عاقلانه باشد بيارايند. اين صنعت باعث تحكيم و تقويت سخن مى‏گردد.[1]

ارسال‏المثل در اصطلاح علم بديع آن است كه شاعر مَثَل معروفى را در شعر خود بياورد كه حكم مَثَل پيدا كند و به صورت ضرب‏المثل درآيد و مقبول عامّه قرار گيرد.[2]

بعضى اشعار وحشى در لطافت و عذوبت و سادگى و روانى الفاظ و كلمات و تركيبات به صورت تمثيل و ارسال‏المثل درآمده و مقبول عوام و خواص گشته است. به گونه‏اى كه براى تأكيد امرى و يا براى حجّت و استدلال كارى از اشعار تمثيلى و ضرب‏المثلى وحشى استفاده مى‏شود.

كلمات وحشى چون برخاسته از زبان تخاطب و عوام و اصطلاحات عاميانه و روزمره است در ميان مردم گسترش يافته و در اذهان عمومى جاى گرفته و محبوب قلبها و زبانها گشته است:

 

هرچه گويى آخرى دارد به غير از حرف عشق

كاين همه گفتند و آخر نيست اين افسانه را

 

گرد ننشيند به طرف دامن آزادگان

گر براندازد فلك بنياد اين ويرانه را



مى ز رطل عشق‏خوردن كار هر بى‏ظرف‏نيست

وحشيى بايد كه بر لب گيرد اين پيمانه را



*ديوان: 10

 

وحشى ديوانه‏ام در راستگوييها مثل

خواه راه از من بگردان خواه رو از من بتاب



*ديوان: 14

 

پروانه‏ام و عادت من سوختن خويش

تا پاك نسوزم دلم آسوده نگردد



*ديوان: 81

 

شاخ خشكيم به ما سردى عالم چه كند

پيش ما برگ و برى نيست كه سرما ببرد



*ديوان: 49

 

دل نيست كبوتر كه چو برخاست نشيند

از گوشه بامى كه پريديم، پريديم



*ديوان: 112

 

تو مو مى‏بينى و من پيچش مو

تو ابرو من اشارتهاى ابرو

 

تو كى دانى كه ليلى چون نكويست

كزو چشمت همى بر زلف و روى است

 

تو قد بينى و مجنون جلوه ناز

تو چشم و او نگاه ناوك انداز

 

تو لب مى‏بينى و دندان كه چون است

دل مجنون ز شكر خنده خون است



*ديوان: 513

 

به ذوق كارفرما پيش نه پاى

كه خيزد ذوق كار از كارفرماى

 

نيايد كارها بى‏كار كن راست

اگرچه عمده سعى كارفرماست



*ديوان: 513

 

يا صاحبِ ننگ و نام مى‏بايد بود

يا شهره خاصّ و عام مى‏بايد بود

 

القصّه، كمال جهد مى‏بايد كرد

در وادى خود تمام مى‏بايد بود



*ديوان: 346




[1]×. فرهنگ مصطلحات ادبى واژه‏نامه مفاهيم و اصطلاحات ادبى فارسى، سيما داد، انتشارات مرواريد، چاپ اوّل، 1371: 87.

 

[2]×. همان: 23.

 

آموزشگاه گویندگی و سخنوری موسسه شهریاران سخن (مدرسه سخن)

مدرسه سخن آموزشگاه و مدرسه تخصصی مجریگری و اصول و فنون سخنرانی


سالها با شما و همراه شما هستیم در سایت ایران مجری و باشگاه ایرانمجری. افتخار ماست تا اینبار در سایت سخنوری با شما باشیم.  صدها مقاله مرتبط به فنون سخنرانی و صدها متن سخنرانی و متن مجری گری در پردیس سخن 1400

مدرسه سخن ایران از بهترین مراکز آموزشی در زمینه سخنوری و گویندگی و مجریگری می‌باشد که با مدیریت دکتر فریبا علومی یزدی و مجوز رسمی از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تاکنون به آموزش بیش از ۱۰۰۰ مجری و سخنران در کشور اقدام نموده است.
شما می توانید آخرین مقالات و آموزش های مرتبط با فن بیان و سخنوری را در این سایت ببینید . برای ورود به سایت سخنوری کلیک کنید.


آخرین تصاویر از سخنوران و فراگیران مدرسه سخن و نظرات ارزشمند آنها را در قسمت نظرات گوگل مپ ملاحظه فرمایید.

روی لینک زیر کلیک کنید

گوگل مپ : مدرسه سخن ایران تاسیس ۱۳۹۵ آموزش سخنوری ، گویندگی و مجریگری

تنها یک راه برای سخنور شدن وجود دارد !