.jpg "جشنواره مجریان و هنرمندان صحنه ایران")
مراقبت از صدا
جزئیترین لطمه به حنجره و تارهای صوتی و یا بقیه اعضای بدن توانایی و كارآیی خواننده را كاهش میدهد. از این رو شیوة زندگی خوانندگان باید به گونهای باشد كه بدن و صدای آنان سالم بماند. خواب كافی، ورزش و فعالیت در هوای تازه و تغذیه مناسب از مواردی است كه خوانندگان باید در برنامه روزانه خود مد نظر قرار دهند.
همچنین خوانندگان حرفهای میبایست برای رسیدن صدایشان به سطح مطلوب و نگه داشتن آن در این سطح تمرینات خاصی انجام دهند. تمـرین ذهنی و تمرینات گرم كردن (Warn up) هنگام شروع خوانندگی از به كارگیری نادرست حنجره و وارد آمدن فشار زیاد به آن جلوگیری میكند. خوانندگی فعالیتی دشوار و توانفرساست كه شرایط فیزیكی و جسمانی مناسبی میطلبد.
طبیعتاً وضعیت روحی و جسمی بد و نامناسب تأثیر نامطلوبی بر صدا میگذارد. اگر عضلاتی كه برای خوانندگی به كار گرفته میشوند ورزیده نباشند اختلالاتی در صدای خواننده ایجاد میشود.
بیشك دود سیگار، بافت مخاطی مجرای تنفسی و تارهای صوتی را تحریك میكند، البته انعطافپذیری افراد در برابر بوی توتون، متفاوت است، در حالی كه بسیاری از خوانندگان در مكانهایی كه سیگار كشیده میشود نمیمانند، برخی دیگر معتقدند سیگار هیچ زیانی برایشان ندارد.
اما مسلماً خوانندگان باید حداقل چند ساعت قبل از اجرا از استنشاق بوی سیگار و مصرف الكل خودداری كنند. الكل علاوه بر اینكه بر سیستم عصبی تأثیر منفی میگذارد به غشای مخاطی دستگاه تنفسی نیز آسیب میرساند.
سرماخوردگی نیز میتواند به صدای خوانندگان آسیب برساند. انجام فعالیتهای ورزشی برای مقابله با این بیماری بسیار مهم است.
بر اساس تحقیقات ورزش با افزایش قدرت دفاعی بدن در برابر میكروبها از عفونت مجرای تنفسی جلوگیری میكند.5
همچنین برای خوانندگان انجام تمریناتی كه استقامت بدن را افزایش میدهند مناسب است، به عنوان مثال آنها میتوانند 15 تا 20 كیلومتر در هفته بدوند.
البته رشتههای ورزشیای كه حین انجام آن ورزشكار بیشتر با بینی نفس میكشد مناسبتر است. ورزشهایی مانند دوچرخهسواری، شنا و كوهنوردی به خوانندگان توصیه میشود.
مصرف ویتامین C نیز تا حدی از عفونت مجرای تنفسی جلوگیری میكند، بهویژه هنگام فعالیت شدید جسمانی ویتامین C خطر ابتدا به سرماخوردگی و عفونت مجرای تنفسی را كاهش میدهد.6
اگر حنجره خواننده ملتهب باشد خوانندگی عوارض بسیار بدی را در پی دارد. در هر حال پزشك باید تشخیص دهد كه آیا خواننده میتواند بخواند یا خیر.
برخی از اقدامات متداولی كه افراد هنگام سرماخوردگی انجام میدهند برای خوانندگان توصیه نمیشود، به عنوان مثال بخور جوشانده بابونه و یا عصاره آن غشای مخاطی دستگاه تنفسی را خشك میكند.
استفاده از آب نمك به همراه قطرههای بینی (به عنوان مثال otriven) و ویتامین B6 مفید است، اما، استفاده طولانی مدت از قطرههای بینی نیز به بافت مخاط بینی آسیب میرساند. همچنین بخور دائمی هنگامی كه عفونتی در دستگاه تنفسی وجود ندارد نه تنها مفید نیست بلكه سطح غشای مخاط بینی را نرم و مستعدِ زخم شدن و آسیبدیدگی میكند.
هنگام سرماخوردگی باید از مصرف الكل و به خصوص استنشاق دود سیگار دوری كرد. مصرف آنتیبیوتیك نیز برای مقابله با عفونت مجرای تنفسی توصیه نمیشود زیرا آنتیبیوتیك در برابر ویروسها بیتأثیر است.
گاهی برخی عادات زیانآور مانند سرفه كردن و یا سینه صاف كردن قبل از شروع دوره آموزشی برای هنرجویان به صورت عادت درآمده است كه باید آنها را برطرف نمود.
انقباض شدید عضلات حنجره، زبان، فك و پشت گردن، اشتباه رایج خوانندگان است. در مواردی ناهنجاریهای فك و دندانها موجب گرفتگی عضلات میشود. برای رفع مشكلات خاصی كه ناشی از گرفتگی عضلات هنگام خواندن است، باید به پزشك متخصص رجوع كرد.
اگر محیط پر سر و صدا باشد شدت و ارتفاع صدا هنگام صحبت كردن بالا میرود كه این اثر 7«Lombrad – Effect» نام دارد.
خوانندگان حرفهای و آموزشدیده یاد میگیرند كه از این حالت اجتناب كنند، اما كسانی كه آموزش كافی ندیدهاند هنگام اجرا در سالنهای بزرگ و یا به همراه اركستر بیش از حد به حنجرهشان فشار میآورند. این اثر به خصوص در كنسرتهایی كه در فضای باز انجام میشود به دلیل كم شدن بازگشت صدا بیشتر است. همچنین خوانندگان پاپ كه معمولاً آموزشهای آكادمیك لازم را ندیدهاند بیشتر آسیب میبینند.
هر خواننده باید مرزها و محدودیتهای صدایش را بپذیرد، خوانندگانی كه سعی میكنند بیش از وسعت و دینامیك صدایشان بخوانند به حنجرهشان آسیب میرسانند.
علاوه بر این، خوانندگان باید بتوانند بر هیجان و ترس از صحنه غلبه كنند. این ترسها و بیماریهایی مانند افسردگی و بسیاری از اختلالات روانی دیگر به صدای انسان آسیب میرساند. در این موارد باید از روانپزشكان و روانشناسان كمك گرفت. خوانندگان جوان به دلیل فعالیت فیزیكی و فشار روانی زیاد اغلب كمی قبل از اجرای كنسرت بیمار میشوند.
آنها معمولاً قبل از كنسرت بیش از تواناییشان تمرین میكنند، و كمبود خواب هم دارند. اما با برنامهریزی و زمانبندی دقیق و افزایش تدریجی زمان تمرین میتوان فشار وارد بر حنجره را كم نمود.
در همین مورد:
